گذری برشخصیت عالم وفاضل شیعی شیخ ناصح الدین نرماشیری

چون ملك دینار از خراسان به بم رسید، ناصح الدین به خدمت وی پیوست و تقلّد وزارت او نمود، و یك دو سال- كه بر صحرا بود- مرتّب دیوان و مدبّر ملك، قلم و رای او بود.
چون قوام الدین مسعود از سیستان باز به كرمان رسید؛ سابقعلی، صفت بزرگی او و آنكه وزارت سیستان بدو مفوّض بود، انهاء رأی ملك كرد. ملك او را استدعا فرمود، و چون به خدمت رسید كسوت و خلع «2» وزارت از ناصح الدین خلع كرده، در قوام الدین پوشید، و ناصح الدین را بدست او داده او را دیگر باره در پای
______________________________
(1)- ذیب، ذئب گرك
(2)- جمع خلعت، لباس رسمی و پوشش وزارتی.
سلجوقیان و غز دركرمان، متن، ص: 178
پیل افكندند و عذابها نمود و مالها ستد.
چون شهر مسلّم شد، او را در شهر آوردند و محبوس داشت. و چون قصر حیات قوام الدین منهدم شد و همای هوای وزارت، آشیان، باز سرای حشمت خواجه جمال برد، «1» ناصح الدین را از ملك بخواست، و او را به خانه خود برده در منزل اعزاز فرود آورد، و بر خوان نعمت و ناز نشاند. چون شعار استشعار بركشید و بر فراش انتعاش بیاسود و ایمن گشت، او را به نیابت عمل خود به نرماشیر گسیل كرده تشریف و اسب داد، و اسباب سفر بساخت.
چون سالی دو برآمد و ملك به در بم نزول فرمود. حسّاد خواجه جمال- كه غلغل قدیم داشتند- تقریر ملك كردند كه خواجه جمال را در كیسه ثروت، قراضه‌ای نمانده است، و از افنان «2» استغناء او اجتناء ثمره مرادی متصوّر نه، و ناصح الدین، امروز خرجی «3» است پر از خراج مقدرت و برجی است پر افراح میسرت، اگر و شاح وزارت از بر خواجه جمال برآورند و در گردن ناصح الدین افكنند، همانا كه تمشیت امور ممالك بر نهج صلاح آسانتر گردد.
چون ملك [این بشنید] میل در چشم وفا كشید، و اوزار وزارت بر ناصح الدین نهاد، و منصب نیابت به خواجه جمال داد.

چون میگذرد، هوای دل میرانیم‌چون برگردد عنانش برگردانیم كس پیش ملك فرستاد كه: «آنچه روزی من بود- از كرمان- خوردم، و صیتی نیكو دست آوردم، دنیا قحبه است، با كس قرار نكرد! یوما عند عطار و یوما عند بیطار. «5»